Czy każda nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy może być przyczyną rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika ?
Co prawda przepis art. 52 § 1 pkt 1 k.p. przewiduje możliwość rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Należy jednak podkreślić, że samo naruszenie jednego z podstawowych obowiązków pracownika nie jest wystarczającą przesłanką dla rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Przepis expressis verbis stanowi, że musi to być „ciężkie naruszenie” obowiązków ciążących na zatrudnionym. W tej kwestii wielokrotnie głos zabierały sądy, w tym również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 czerwca 1997 roku (I PKN 193/97) stwierdził, że:
„ocena, czy dane naruszenie obowiązku jest ciężkie, zależy od okoliczności każdego indywidualnego przypadku. Przy ocenie zaś ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych należy brać pod uwagę zarówno stopień natężenia złej woli pracownika, jak i rozmiar szkody, jaką może pociągać za sobą naruszanie obowiązków pracowniczych. Rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 k.p., jako nadzwyczajny sposób rozwiązania stosunku pracy, powinno być stosowane przez pracodawcę wyjątkowo i z ostrożnością. Musi być uzasadnione szczególnymi okolicznościami, które w zakresie winy pracownika polegają na jego złej woli lub rażącym niedbalstwie”
Ponadto w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 2011 roku (II PK 13/2011) wskazał, że aby zachowanie się pracownika można było uznać za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, powinno ono spełniać łącznie trzy przesłanki:
1) zachowanie powinno być bezprawne;
2) powinno naruszać albo realnie zagrażać interesom pracodawcy;
3) po stronie pracownika powinna występować wina umyślna lub rażące niedbalstwo.
Z powyższego wyliczenia wynika, iż dla stwierdzenia ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych nie wystarczy sama bezprawność zachowania zatrudnionego, dlatego nie każda nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy będzie mogła skutkować rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 §1 pkt 1 k.p. Potwierdza to również wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2011 roku, wskazując, że: „brak możliwości stwierdzenia znacznego stopnia winy wyklucza przypisanie naruszeniu obowiązku pracowniczego charakteru ciężkiego w rozumieniu art. 52 §1 pkt 1 k.p. Sama bezprawność zachowania nie uzasadnia rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 §1 pkt 1 k.p., jeżeli stosunek psychiczny pracownika do skutków postępowania określony jego świadomością nie wskazuje ani na winę umyślną, ani na rażące niedbalstwo”.
Pracownik musi więc chcieć uchybić obowiązkowi i w tym celu podejmować (lub nie) działanie lub co najmniej godzić się na to, że swoim zachowaniem obowiązek naruszy. Istotą lekkomyślności jest to, że pracownik przewiduje wprawdzie, że swoim zachowaniem uchybi obowiązkowi, ale bezpodstawnie przypuszcza, że do tego nie dojdzie. Niedbalstwo zachodzi zaś wtedy, gdy pracownik nie przewidział, że swoim zachowaniem naruszy obowiązek, ale mógł i powinien był to przewidzieć. Naruszenie obowiązku pracowniczego ma przymiot ciężkości tylko wówczas, gdy pracownikowi można przypisać winę umyślną lub rażące niedbalstwo (porównaj wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2002 r., I PKN 850/2000).
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy prawnej w podobnej sprawie zapraszam do skorzystania z usług mojej Kancelarii w Gorlicach
tel. 786 119 119
e-mail: gm@kancelariamichalik.com
Comments