Kontrola podatkowa to proces, podczas którego organy skarbowe weryfikują, czy przedsiębiorca prawidłowo wywiązuje się z obowiązków podatkowych. Choć może budzić obawy, warto być do niej odpowiednio przygotowanym. Oto najważniejsze informacje, które każdy przedsiębiorca powinien znać.
Cel i podstawa prawna kontroli
Głównym celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie, czy kontrolowany podmiot prawidłowo wypełnia obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego. Podstawę prawną stanowią przede wszystkim Ordynacja podatkowa (Dział VI) oraz ustawa Prawo przedsiębiorców (Rozdział 5).
Kto przeprowadza kontrolę ?
Kontrolę podatkową przeprowadzają organy podatkowe pierwszej instancji, najczęściej:
naczelnik urzędu skarbowego (dla podatków PIT, VAT, CIT, PCC)
naczelnik urzędu celnego (dla akcyzy)
Przebieg kontroli
Zawiadomienie: Co do zasady, przedsiębiorca powinien otrzymać zawiadomienie o kontroli z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem.
Wszczęcie kontroli: Następuje przez doręczenie upoważnienia do kontroli oraz okazanie legitymacji służbowej.
Czynności kontrolne: Odbywają się w siedzibie przedsiębiorcy lub miejscu prowadzenia działalności, w godzinach pracy.
Czas trwania: Zależy od wielkości firmy - od 12 dni roboczych dla mikroprzedsiębiorstw do 48 dni dla dużych firm.
Kiedy organ podatkowy nie musi zawiadamiać o kontroli podatkowej ?
Przepisy regulujące brak zawiadomienia o kontroli podatkowej znajdują się głównie w dwóch aktach prawnych.
Kluczowy jest tu art. 282c Ordynacji podatkowej, który wymienia sytuacje, gdy organ podatkowy nie musi zawiadamiać o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej. Obejmuje to m.in. przypadki gdy:
Kontrola dotyczy zasadności zwrotu VAT
Kontrola ma być wszczęta na żądanie organu prowadzącego postępowanie o przestępstwo skarbowe
Kontrola dotyczy niezgłoszonej działalności gospodarczej
Kontrola dotyczy przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach
Ustawa Prawo przedsiębiorców:
Art. 48 ust. 11 tej ustawy Prawo przedsiębiorców również określa przypadki, gdy zawiadomienie o kontroli nie jest wymagane, np. gdy:
Kontrola jest niezbędna dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia
Kontrola jest przeprowadzana na podstawie ratyfikowanej umowy międzynarodowej
Ponadto, ważne jest że:
Po wszczęciu niezapowiedzianej kontroli, organ ma obowiązek poinformować kontrolowanego o przyczynie braku zawiadomienia.
Brak właściwego uzasadnienia przyczyn niepowiadomienia może być podstawą do podważenia kontroli.
Przedsiębiorca ma prawo wnieść sprzeciw wobec podjęcia czynności kontrolnych bez zawiadomienia, jeśli nie zostały spełnione ustawowe przesłanki.
Podsumowując, kluczowe przepisy to art. 282c Ordynacji podatkowej oraz art. 48 ust. 11 ustawy Prawo przedsiębiorców, które szczegółowo określają sytuacje umożliwiające przeprowadzenie kontroli bez wcześniejszego zawiadomienia.
Uprawnienia kontrolujących
Kontrolujący mają prawo m.in. do:
wstępu na teren firmy i do pomieszczeń
żądania okazania dokumentów i majątku
sporządzania kopii i odpisów dokumentów
zabezpieczania dowodów
Prawa przedsiębiorcy podczas kontroli
Przedsiębiorca ma prawo do:
uczestniczenia w czynnościach kontrolnych
wyznaczenia pełnomocnika
składania wyjaśnień i zastrzeżeń
wnoszenia sprzeciwu wobec czynności naruszających prawo
Obowiązki przedsiębiorcy
Do głównych obowiązków kontrolowanego należą:
zapewnienie dostępu do pomieszczeń i dokumentów
udostępnienie majątku podlegającego kontroli
udzielanie wyjaśnień
Jak przygotować się do kontroli ?
Skompletuj i zweryfikuj dokumentację.
Skoryguj ewentualne błędy w deklaracjach podatkowych.
Ureguluj zaległości podatkowe wraz z odsetkami.
Przygotuj tłumaczenia dokumentów obcojęzycznych, jeśli to konieczne
Zakończenie kontroli
Kontrola kończy się sporządzeniem protokołu. Protokół sporządzany jest w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach - jeden dla kontrolowanego, drugi dla organu kontroli. Kontrolowany ma prawo w ciągu 14 dni od doręczenia protokołu złożyć zastrzeżenia lub wyjaśnienia. Organ kontroli ma 14 dni na rozpatrzenie tych zastrzeżeń.
Zakończenie kontroli nie oznacza automatycznie końca sprawy - może być początkiem dalszego postępowania podatkowego, jeśli wykryto nieprawidłowości.
Pamiętaj, że dobrze przygotowana dokumentacja i znajomość swoich praw mogą znacząco ułatwić przebieg kontroli podatkowej. W razie wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie podatkowym.
Jeżeli potrzebują Państwo profesjonalnej pomocy prawnej w podobnej sprawie zapraszam do skorzystania z usług mojej Kancelarii w Gorlicach
tel. 786 119 119
e-mail: gm@kancelariamichalik.com
e-mail: gorlice@kancelariamichalik.com
e-mail: gorlice@kancelariamichalik.come-mail: gorlice@kancelariamichalik.com
Comments